Etkili İletişimin Püf Noktaları
Sosyal bir varlık olan insan, yaşamını etkili bir şekilde sürdürebilmek için iletişim kurmanın her zaman bir yolunu bulmuştur. Çünkü iletişim; insanın kendini, duygu ve düşüncesini, gereksinimlerini anlatma ve başkalarını anlama yoludur.
Kendini ifade etme ve anlaşılma insanın en temel gereksinimidir. İletişim kurarken kendini ifade edemediğini düşünen ve kelimeler arasına sıkışan insanlar, toplum içerisinde kendilerini gerçekleştiremediklerine inanarak özgüven problemi yaşar ve toplumdan soyutlaşırlar. Ve bu da sorunların bir başlangıcı olarak gün yüzüne çıkar ve hayatı daha düzensiz hale getirebilir.
Etkili İletişimin Püf Noktaları Nelerdir?
Çevresindeki insanlarla doyurucu ve özgüven verici ilişkiler başlatmak ve sürdürmek, kullandığımız iletişim becerilerinin niteliğine bağlıdır. Etkili iletişim kurabilmek bizi toplumda var eder. Çoğu insan hayatının bazı dönemlerinde çevresindeki aile ve arkadaşlarının veyahut iş yaşamındaki arkadaş ve yöneticilerinin onu sürekli yanlış anladığından ve kendini doğru ifade edemediğinden yakınıp dururlar.
Burada devreye uzman bir görüş girip, etkili iletişimin tekniklerini ve niteliğini öğreterek bunu sözlü iletişimde seçilen kelimelerin öneminin yanı sıra beden dili ve jest-mimiklerle harmanlayıp, bu konuda kendini geliştirmek isteyen bireye yardımcı olabilirler. İletişimde uzman kişiler bulundukları ortamda olağan bir şekilde topluluk oluşturabilirler.
Çünkü hem dinlemeyi hem de kendisini dinletmeyi iyi bilirler. Etkili iletişim sağlamak için iletişim teknik ve becerilerini eğitim alarak öğrenmenin ve özgüven geliştirici etkinliklerde bulunmanın önemi büyüktür.
Sözlü İletişimde Empatik Dinlemenin Önemi
Sözlü iletişimde konuşmaktan çok dinlemenin önemine de vurgu yapmalıyız. Karşımızda muhatap aldığımız insanın önce ne anlatmak istediğiyle ilgilenmeli daha sonra onu anladığımı belli edecek şekilde jest ve mimiklerimizi kullanmalı ardından karşılıklı iletişime geçersek daha sağlıklı bir yol izlemiş oluruz. Çünkü insan anlaşılmak ister.
Etkili iletişimden konusunu ele almışken empatik dinleme tekniğinden bahsetmeden geçemeyiz. Nedir peki empatik dinleme? Birçok tanımıyla karşılaşmanız mümkün fakat "on ikiden vurmak" deyimiyle tamamen örtüşen tanım şu şekildedir;
'Can kulağı ile dinlemek' yüreğimizin, gönlümüzün kulağıdır ve anlamak için dinlediğimizi belirtir. Empatik dinleme; kendimizi onun yerine koyarak dinleme, anlamak için dinleme demektir ve iletişimin çok değerli bir anahtar davranışıdır. Biraz da içeriği nasılmış ona bakalım.
> Ben Basamağı: Bu basamakta tepki veren kişi ben merkezcidir. Kendisine sorunu anlatan kişinin duygu ve düşüncelerine eğilmek yerine sorun sahibini eleştirir, ona akıl verir, bazen de kişiyi kendi sorunuyla baş başa bırakıp kendinden söz etmeye başlar.
Önemli olan karşı tarafı önce dinlemek ve anlattığı şeyi anlamlandırabilmek demiştik fakat bu basamakta egomuza yenik düşüyor ve karşı tarafın sorunlarıyla ilgilenmek yerine, ya onun üzerinden ego tatmini yaparak size anlattığı sorunu kendinize çevirip daha büyük olduğunu düşündüğünüz bir sorununuzdan bahsedebiliyorsunuz.
Bu şekilde sağlıklı bir iletişim kuramaz ve karşı tarafın artık size sorunlarından bahsetmediğini fark edeceksiniz.
> Onlar Basamağı: Bu basamakta tepki veren kişi karşısındaki kişinin kendisine anlattığı sorun üzerinde düşünmez, sorun sahibinin duygu ve düşüncelerine dikkat etmez; bu soruna ilişkin kendi düşünce ve duygularından söz sen basamağında etmez. Soruna sahibine üçüncü şahısların (toplumun) görüşlerini iletir, genellemeler yapar.
Ailen ne der? Toplum ne der? gibi sorularla yargılayıcı bir tutum sergiler. Sağlıksız bir iletişim olması kaçınılmazdır.
> Sen Basamağı: Bu basamakta tepki veren kişi, kendisine sorunu anlatan kişinin rolüne girer. Olaylara o kişinin penceresinden bakar. Yani kendisine iletilen sorun karşısında toplumun ya da kendisinin düşüncelerini dile getirmez, doğrudan doğruya karşısındaki kişinin duyguları ve düşünceleri üzerinde odaklaşarak o kişinin ne düşündüğünü ve hissettiğini anlamaya çalışır.
Yargılamaktan Kaçın ve Sen Basamağında Dur
Gerçek anlamda empatik tepki yalnızca verilmektedir. Bu iletişim etkili ve sağlıklıdır. Sorununu paylaşan kişi her zaman sen basamağında bulunan arkadaşıyla iletişime geçmek isteyecektir diyebiliriz.
Çünkü insanlar yargılayıcı tavırla karşılaşınca kendi kabuğuna çekilir ve iletişimi tamamlayamaz.
